Tìm hiểu về bệnh bí tiểu

Bệnh bí tiểu hay tiểu khó là hiện tượng gây ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, có thể là viêm nhiễm, sỏi hệ tiết niệu, suy tim, suy thận… Bệnh gây ra đái buốt, đái rắt và vô niệu. Đây là tình trạng bệnh gặp khá nhiều ở người cao tuổi và ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng cuộc sống cũng như sinh hoạt.

Thế nào là bệnh bí tiểu

Khi đi tiểu, ta coi đây như là 1 động tác theo ý muốn, nó có sự kết hợp hài hòa giữa sự co bóp củ bàng quang và sự giãn nở thật rộng của cổ bàng quang., đó được gọi là cơ vòng niệu đạo (bao gồm cơ vòng trong và cơ vòng ngoài).

• Cơ vòng trong: Cơ vòng nhẵn và chịu sư chi phối của hệ thần kinh thực vật
• Cơ vòng ngoài: Chịu sự chi phối của não

Khi đó để đi tiểu được cần có điều kiện bàng quang co bóp đủ mạnh và các cơ vòng giãn nở đủ rộng. Niệu đạo thông thương và không có vướng mắc gì. Khi thiếu một trong các yếu tố trên sẽ dẫn đến hiện tượng bí tiểu

Yếu tố gây bệnh bí tiểu

Dưới đây là một số yếu tố gây nên chứng bệnh bí tiểu (đái khó):

Bàng quang không co bóp đủ mạnh

Cấu tạo của bàng quang bao gồm có 3 lớp và chịu sự chỉ đạo của hệ thần kinh thực vật hay tự do. Vì vậy hoạt động của nó là hiện tượng phản xạ ngoài ý muốn. Khi bàng quang có đủ lượng nước tiểu, thông thường là 300 – 400 ml sẽ xuất hiện phản xạ muốn đi tiểu.
Trong khi đó đi tiểu là họat động theo ý muốn của con người, khi không muốn tiểu não sẽ gây ức chế không cho xảy ra hoạt động này. Ngược lại nếu muốn đi tiểu thì não sẽ thả lỏng cho cung phản xạ hoạt động và sai khiến cơ vòng vân mở rộng. Lúc đó bàng quang sẽ co bóp và tống nước tiểu thoát ra ngoài thành vòi.
Trường hợp bàng quang không co bóp đủ mạnh khi xảy ra:

• Mất sự liên hệ với thần kinh thực vật, đặc biệt là chấn thương cột sống
• Thành bàng quang bị chai xơ do viêm mạn tính
• mô đàn hồi bị thay thế bằng mô sợi làm bàng quang co bóp yếu

Các cơ vòng không giãn nở

Hiện tượng các cơ vòng không giãn nở khi:

• Mất liên lạc với hệ thần kinh thực vật, thường gặp khi chấn thương cột sống
• Cơ vòng bị xơ chai bẩm sinh hay do viêm mạn tính
• Cơ vòng bị biến dạng và chèn ép bởi u tiền liệt tuyến, bị bít kín do sỏi ở bàng quang

Bản chất của cơ vòng ngoài là luôn co thắt lại, nên khi đi đái não sẽ ức chế sự co thắt này và làm giãn nở. Nếu có lý do nào đó não không tác động vào cơ vòng sẽ gây bệnh bí tiểu.

Niệu đạo không thông suốt

Khi niệu đạo không thông suốt sẽ gây nên chứng bí tiểu. Vậy trong trường hợp nào thì xảy ra hiện tượng này? Đó chính là khi niệu đạo bị chít hẹp lại do viêm làm xơ hóa, do sỏi hoặc bị vỡ do chấn thương.

Nhận biết bệnh bí tiểu

Bệnh bí tiểu được chia làm 2 loại chính:

• Bí tiểu cấp tính
• Bí tiểu mạn tính

Bí tiểu cấp tính: Đây là hiện tượng đột ngột bí đái, người bệnh cố rặn may thì cũng có vài giọt nước tiểu ra ngòai. Trong khi đó bàng quang vẫn còn căng đầy, gây ra cảm giác tức bụng, có thể xuất hiện cơn co thắt.
Bí tiểu mạn tính: Tình trạng bí tiểu và đi tiểu không hết diễn ra trong một thời gian dài, nước tiểu khi đó sẽ ngỳa một tăng ở trong bàng quang. Lâu dâdn bụng dưới hình thành khối cầu bàng quang lớn dần, nhìn thấy được. Người bệnh sẽ dần quen với tình trạng bất thường này.

Cách điều trị bệnh bí tiểu

Bí tiểu cấp tính: Nguyên nhân gây chủ yếu do sỏi mắc nghẽn tại bàng quang hoặc niệu đạo, u lành tuyến tiền liệt gây chèn ép, chấn thương vỡ hoặc giập niệu đạo, chấn thương cột sống. Trong trường hợp này người bệnh cần được thông tiểu ngay, chẳng hạn như biện pháp phẫu thuật để lấy sỏi ra, giải quyết các yếu tố gây chèn ép đường tiểu, sử dụng các ống dẫn nước tiểu luồn vào niệu đạo tới bàng quang để nước tiểu có thể thoát ra ngoài được.
Bí tiểu  mạn tính: Hiện tượng này khá nguy hiểm với thận. Nếu kéo dài nó sẽ gây căng chướng tòan bộ hệ tiết niệu, viêm nhiễm tiết niệu  ngược dòng và gây ra hiện tượng suy thận. Lúc đó sẽ gây nguy hiểm cho tính mạng của bạn. Biện pháp xử trí khi này đó chính là thông đường tiểu qua da, giảm sự căng tức và ứ đọng nước tiểu trong bàng quang và sau đó loại bỏ nguyên nhân gây nên chứng bệnh bí tiểu.
Ngoài ra, các nguyên nhân tại chỗ chẳng hạn như sỏi bàng quang, u tiền liệt tuyến thì xử trí bằng phương pháp phẫu thuật hoặc nội soi. Một số nguyên nhân khác có thể dùng thuốc hoặc can thiệp bằng ngoại khoa.
Lưu ý: Tất cả trường hợp bí tiểu đều phải tìm ra nguyên nhân nhanh chóng và có biện pháp xử trí kịp thời. Nam giới hoặc người lớn tuổi cần phải đặc biệt chú ý hơn đến điều này vì để lâu sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.

Thanh Mai_Nieubao.vn